Kürtler Ermeni Soykırımın Yanında Yer Almadı

Gülçiçek Günel Tekin tarafından kaleme alınan, dönemin tanığı Kürtlerden 126 kişi ile yapılan görüşmeler sonucunda hazırlanan ve Ermeni Soykırımı’nı tanıkların ağzından anlatan sözlü tarih çalışması “Beni Yıkamadan Gömün” isimli kitap, Belge Yayınları’ndan çıktı. Tekin 1915 Ermeni soykırımı sürecinde 147 Kürt medrese eğitimli melenin fetva yayınlayarak, “Bu bir katliamdır” diye açıklama yaptığını söyledi.

1915 Ermeni Soykırımı döneminde bölgede dönemin tanıkları ve tanıkların yakınlarından 126’sı ile yapılan görüşmeler sonucu hazırlanan sözlü tarih çalışması ile ilk defa Kürtler’in Ermeni Soykırımı’na dair tanıklıkları kitaplaştırılmış oldu. Yazar Tekin kitabın hazırlık çalışmaları kapsamında dönemin tanığı birçok kişi ile yaptığı görüşmelerin tarihi gerçeklerin anlaşılması açısından büyük önemde olduğunu vurguladı.

‘Ermenilerle ilgili karşılaştığım öyküler beni bu çalışmaya itti’

Yatılı İlköğretim Bölge Okulları’ndan (YİBO) mezun olan ve 6 yaşına kadar Kürtçe konuşmayan Yazar Tekin, okula başladıktan sonra Türkçe öğrendiğini söyleyerek maruz kaldığı asimilasyon politikalarının kendisinde psikolojik travmalara yol açtığını ve bunun da etkisiyle ilerleyen yıllarda anadil üzerine çalışmalara başladığını ifade etti. Tekin, dil ile ilgi araştırmaları sırasında Anadolu’nun Türkleştirilme politikalarının karşısına çıktığını belirterek, “Yani Kürt kimliğim hem reddedildi, hem de Türkçe konuştuğum zaman da hep hatırlatıldı. Dil ile ilgili araştırmalara başladığımda karşıma Anadolu’yu Türkileştirme politikaları çıktı. Ve ondan sonra sorgulamaya başladım” dedi. Türkiye’deki faili meçhul cinayetler, soykırım ve dil kırımları üzerine araştırmalar yaparken sürekli olarak Ermenilerle ilgili öykülerle de karşılaştığını kaydeden Tekin, bu öykülerin ise kendisini Ermeni soykırımı ile ilgili araştırma yapma zorunluluğuna ittiğini söyledi. Tekin, kitabının hazırlık çalışmalarına Diyarbakır’dan başladığını ve Van, Elazığ, Muş, Bitlis, Hakkari, Dersim, Kars, Ağrı da dahil olmak üzere bütün bölge illeri ve Ermenistan coğrafyasında araştırmalar yaptığını söyledi. Bu söyleşilerin ardından bir kez daha çok ciddi bir yok etme ve katliam politikası uygulandığı gerçeği ile karşılaştığını dile getiren Tekin, kitabında anlatımlarına yer verdiği Kürt aşiret beyleri ve çocuklarının bu noktada anlattıklarının katliam gerçeğinin açığa çıkması bakımından önemli olduğunu söyledi.

‘Kürtler soykırımın yanında yer almadı’

Kitabında yer alan 1915 Ermeni soykırımının canlı tanığı Siirt’in Eruh ilçesinde yaşayan 128 yaşındaki Mihemedê Erse’nin o dönemde Hamidiye Alayları’nda görev yaptığını ve yaşanan her şeyi hatırladığını söyleyen Tekin, Erse’nin anlatımlarından da Kürtler ve Ermeniler arası bir çatışmanın olmadığının, İttihat ve Terakki’nin planlı bir projesi sonucu soykırımın devreye sokulduğunun görülebileceğini söyledi. Dönemin hükümet yetkililerinin Kürt aşiretlerinin ileri gelenleri ile toplantılar yaptıklarını, bu aşiret liderlerinden küçük bir azınlığın katliama katılma noktasında ikna olduklarını belirten Tekin, Kürt aşiret ileri gelenlerinin büyük bir çoğunluğunun ise Ermenileri gizlice koruma altına alarak Iğdır ve Doğubayazıt yolu üzerinden Ermenistan, İran, Suriye ve Irak’a doğru kaçırdıklarının tanıkların söylemlerinde ortaya çıktığını söyledi. Muş’ta görüştüğü dönemin tanığı Melle Ali Yıldız’ın o dönem Kürt bölgelerine gönderilen imamlar tarafından, “7 Ermeni öldüren için 7 cehennem kapısı kapanacak 8’incide ise cennet kapısı açılacak” şeklinde fetvalar yayınlandığını söylediğini aktaran Tekin, buna karşılık ise 147 Kürt medrese eğitimli melenin de karşı fetva yayınlayarak, “Hayır bu bir katliamdır” diye açıklama yaptığını belirttiğini söyledi.

Yazar Tekin’in diğer kitapları ise şöyle:

“Dilimiz Varlığımız Dilimiz Kimliğimizdir, ‘Kara Kefen’, ‘Beyaz Soykırım’, ‘Teşkilat-ı Mahsusa’dan Ergenekon’a Kayıplar Yargısız İnfazlar ve Faili Meçhuller’, ‘İttihat Terakki’den Günümüze Yek Tarz-ı Siyaset’.”