
Cumhuriyet, Kürdlere ne kazandırdı? – İsmail Beşikçi
- 17 Ocak 2022
- 65
Osmanlı yönetimi döneminde Kürdlerin, dilleriyle, kimlikleriyle ciddi sorunları yoktu. Örneğin, 1890’ların sonlarında, 1900’lerin başlarında, Kürdistan, (1898) Kürd Teavün ve Terakki Cemiyeti Gazetesi, (1908) Şark ve Kürdistan (1908), Kürdistan (1908), Amid-i Sevda (1909) Peyman (1900), Rojî Kürd (1913), Yekbûn (1913) Hetewe Kurd (1914), Jîn (dergi, 1918) Kurdistan (1919), Jîn (rojname, 1919) gibi dergiler ve gazeteler çıkıyordu. Bu gazetelerin ve dergilerin çoğunluğu İstanbul’da çıkıyordu. Diyarbakır’da yayımlanan dergiler de vardı.1 Kürd Azm-i Kavi Cemiyeti, Kürd Talebe Hevi Cemiyeti gibi dernekler vardı.2 Bunlar legal yayınlar, legal kuruluşlardı. Bunlar hakkında zaman zaman soruşturmalar açılsa, yasaklamalar yapılsa da legal yayınlar, legal kuruluşlardı.
24 Temmuz 1923’te, Lozan Antlaşması’yla Türkiye Cumhuriyeti kuruldu. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan edildi. Cumhuriyetle birlikte Kürdlerin etnik varlığı, dili, kültürü inkâr edilmeye başlandı. Dünyada Kürd diye bilinen bir kavim, Kürdçe diye bilinen bir dil olmadığı, “Kürd denenler”in aslının Türk olduğu, “Kürdçe denen dil”in aslının Türk dilinin ilkel bir ağzı olduğu ısrarla vurgulandı. Ve bütün bunlar Cumhuriyet boyunca sistematik bir şekilde savunuldu. O zaman, şu çok önemli bir soru olarak ortada durmaktadır. Cumhuriyet, Kürdlere ne kazandırdı?
Osmanlı İmparatorluğu döneminde Kürdlerin sahip olduğu haklar, Kürdlerle birlikte anılan haklar, Cumhuriyet döneminde Kürdlerin ellerinden alınmış, yasaklanmıştır. Bu yasağın sürdürülmesinin ancak baskı ve zor ile mümkün olacağı açıktır. Bu yasaklar, şiddeti, devlet terörünü de içeren yasaklardır. Kürdlerin Kürd toplumu olmaktan doğan haklarının yasaklanmasının hiçbir meşru temeli yoktur. Toplumsal meşruiyet elbette önemlidir. Ama Kürd haklarının, Kürdlerin doğal olarak sahip olduğu hakların gaspedilmesinin hiçbir meşru dayanağı yoktur. Böyle bir gasp eylemi Cumhuriyet kavramıyla da bağdaşmaz. Ama 29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet’in temel politikası budur.
Kürdlerin ve Kürdçe’nin inkârı basit bir olay değildir. Bu tutum devlet politikasında, devletin eğitim ve kültür politikasında çok önemli, çok köklü değişiklikleri getirir. İnkâr, imhayı da beraberinde getiren bir anlayıştır. Asimilasyon gibi bir politikayı beraberinde getirdiği şüphesizdir. Kürdlerin ve Kürdçe’nin inkârı demek, daha önceki yıllarda, Kürd diliyle yazılmış, yayımlanmış veya yayımlanmamış kitapların, yazıların, gazetelerin, dergilerin de imhasını zorunlu kılmıştır. Bu anlayış çerçevesinde, devlet kütüphanelerindeki Kürdçe kitaplar, dergiler, gazeteler, dergi ve gazete koleksiyonları ayrılmış, toplanmış, imha edilmiştir. Kürdlerin ve Kürdçe’nin inkârı demek, Kürdlere, Kürdçe’ye ait hiçbir iz bırakmamaya özen göstermek demektir. Devlet kütüphanelerindeki Kürdçe kitapların, dergi ve gazete koleksiyonlarının toplanıp imha edilmesi, bu bakımdan, çok önemli bir operasyon olmuştur. Özel kütüphanelerdeki yayınlara ise, sık sık gündeme getirilen güvenlik aramaları sırasında el konulmuş, bir daha sahiplerine verilmemiştir. Bu arada başını belaya sokmaktan çekinen aileler, bu tür yayınları çoğu zaman kendileri imha etme gereğini duymuşlardır. Bugün bu gazeteleri, dergileri devlet kütüphanelerinde bulmak çok zordur. Ancak, bazı büyük kütüphanelerde birkaç sayı bulunabilmektedir. Özel kütüphanelerde bulunması ise çok daha enderdir.
Kürdlerin ve Kürdçe’nin inkârının, baskı ve zoru gerekli kıldığı, sürgün politikalarını gerekli kıldığı, Kürd ailelerin yerlerini yurtlarını terke zorlandıkları çok açıktır. Zira inkâr ve imha, ancak baskı ve zorla, sürgünlerle yürütülebilen bir politikadır. Bu politika, Kürd bölgesinin ekonomik, toplumsal ve kültürel bakımlardan geri bırakılması sonucunu doğuran bir politika olmuştur.
Cumhuriyet yönetimi, Kürdlerin ve Kürdçe’nin inkârına nasıl cesaret edebilmiştir? Bu cesareti nereden almaktadır? Bunu şu şekilde belirtmek mümkündür. 1921 Koçgiri, 1924 Beytüşşebap direnişlerinde, 1925 direniş sürecinde, Kürdlerin ayrı bir kavim olduğunu, Kürdçe’nin ayrı bir dil olduğunu Kürdlerin Türk, Kürdçe’nin Türkçe olmadığını ileri sürebilecek, savunabilecek Kürd aydınlarının önemli bir kısmı, ya öldürülmüş veya firar etmek zorunda kalmışlardır. Cezaevlerine konularak veya sürgün edilerek tecrit edilenler de vardır. 1930larda Ağrı, 1937-1938’de Dersim direnişleriyle bu süreç devam etmiştir. Savaş sürecinde gerçekleşen kırım ve firar, Kürdleri çok önemli destekten mahrum bırakmıştır. Firar edenlerin, sürgün edilenlerin ülkeyle ilişki kuramamaları için her türlü önlem alınmıştır.
İkinci olarak Türkleştirme sürecine karşı çıkabilecek, bu süreci eleştirebilecek aydınlardan önemli, bir kısmı 150’likler olarak Türkiye’den sürgün edilmişlerdir. 150’likler içinde Türk ve Kürd aydınlarının olduğu da bilinmektedir.
1928 Harf İnkılâbı’nın, Kürdlere olumsuz etkilerinden söz etmek gerek. Kürdlerin eğitim kurumları medreselerdi. Ve medreselerde eğitim Kürdçe yapılırdı. Arapça, Farsça öğretimi, Kur’an, Fıkıh, Hadis öğretimi Kürd diliyle yapılırdı. Cumhuriyetle birlikte hem –medreseler, hem de Kürdçe yasaklandı. 1928 Harf İnkılâbı, Kürdlerin geçmişle bağının kopartılmasında büyük bir rol oynadı. Devlet, Cumhuriyetle birlikte, herkesin Türk olduğunu, dünyada, Kürd diye bir kavim olmadığını söylüyor, Kürdçe diye bir dil olmadığını vurguluyor, Harf İnkılâbı da Kürdlerin geçmişle bağını kopartarak Kürdler arasında, özellikle gençler arasında bu düşüncenin gelişmesine yol veriyor. Harf İnkılâbı’nın Kürdler ve Türkler bakımından anlamı elbette çok farklıdır. Harf İnkılâbı’yla Türkler de örneğin, Osmanlı geçmişlerinden kopartılıyor ama Türklerin önüne yepyeni bir geçmiş, ilk çağlara, tarihsel kökenlere inen bir geçmiş konuluyor. Ama Kürdler de aynı tarihsel geçmiş içinde, aynı kökenler içinde değerlendiriliyor. Asimilasyon sürecinde, Kürdçe’nin ve medreselerin yasaklanmasıyla, zihinleri boş olan Kürd çocuklarına pürüzsüz bir şekilde, Türk geçmişi vermenin yolu açılıyor. Zihinler bembeyaz bir kâğıt gibi. Kâğıda ne yazarsan gerçek o gerçek olmuş oluyor. Harf İnkılâbı’nın, Kürd aydınlarının çatışmalarda öldürülmesi, geriye kalanların cezaevlerine konulması, sürgün edilmesi veya firara zorlanmasıyla birlikte değerlendirilmesi gerekir. O zaman Harf İnkılâbı’nın Kürd toplumunda yarattığı yıkımı daha iyi anlamak mümkün olabilir. Geçmişle bağ koparılınca, Türkleştirme operasyonları daha yoğun bir şekilde, daha pürüzsüz uygulanabiliyor. Örneğin, Kürdler geçmişten koparılınca, yeni nesiller, Kürdistan, Kürd Teavün ve Tarakki Gazetesi, Roji Kürd, Hetawe Kürd, Jin gibi yayınlardan, da, Kürd örgütlerinden de haberleri olmuyor.
Bütün bunların dışında, dördüncü bir etken olarak, bunlardan çok daha önemli bir etken olarak, dış etkenleri saymak gerekir. Birinci Dünya Savaşı sonunda, Paris Konferansı’yla kurulan Milletler Cemiyeti döneminde, Kürdler ve Kürdistan bölünmüş, parçalanmış ve paylaşılmıştır. Bu, Kürd toplumunda bir insanın iskeletinin parçalanması gibi, beyninin dağıtılması gibi bir etki yaratmıştır. Bu, aynı zamanda, Kürdlerin dostlarını azaltmış, hatta sıfıra indirmiş, hasımlarının sayısını ise çoğaltmıştır. Dönemin dünyaya nizam veren emperyal devletleri, Büyük Britanya ve Fransa, Ortadoğu’daki, Türk, Arap ve Fars yönetimleriyle işbirliği içinde, Kürtlerin başına böyle bir felaket getirmişlerdir. Kürdlerin bütün milli istekleri, artık, Osmanlı İmparatorluğu’nun devamı olan Türkiye Cumhuriyeti, İran İmparatorluğu’nun devamı olan yeni İran Şahlığı, dönemin emperyal devletleri Büyük Britanya ve Fransa tarafından, işbirliği içinde bastırılmıştır. Kürdler ve Kürdistan üzerindeki bu müşterek denetim, bu denetimi sağlayan devletlerin her birine çok büyük kolaylıklar sağlamıştır. Bütün bunların, Kürdistan’da yıkımı derinleştirdiği, yaygınlaştırdığı ise açıktır. Bu devletlerden biri Kürdlere baskı uyguladığı zaman, öbür devletlerden hiçbirinin, Kürdlerde arka çıkmayacağını bilmektedir. Bu da onlara, Kürdlere karşı operasyonlara girişme konusunda cesaret vermektedir.
Cumhuriyet-Aydınlanma
Cumhuriyet’in aydınlanma getirdiği vurgulanmaktadır. Cumhuriyet Gazetesi yıllardır bu görüşü dile getirmektedir. Cumhuriyet aydınlanma getirmiştir ama bu, sadece Türkler için aydınlanmadır. Dili, kimliği inkâr edilen, asimilasyon uygulamalarıyla karşılaşan, baskı, zor, zulümle yönetilen Kürdler için bir aydınlanmanın söz konusu olmadığı açıktır. Kürdler, ancak böyle bir zulme karşı çıkmaları, özgürlük aramaları sürecinde aydınlanma yaşayabilir.
Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, 1930’larda, devlet olanaklarıyla kurulmuşlardır. Bu iki kurumun gelişip kökleşmesi için devlet maddi ve manevi olarak çok büyük çaba sarf etmiştir. Bu süreçte bir aydınlanma yaşandığı elbette söylenebilir. Ama Türk tarihi ve Türk dili için, Türk kültürü için böylesine çaba sarf eden devletin, Kürdlere karşı tutumu ne olmuştur? Devletin Kürd tarihine, Kürd diline, Kürd kültürüne karşı tutumu ne olmuştur? Cevap çok açıktır. Baskı, zor, zulüm… Bu baskı ve zor Kürdleri karanlıklara gark etmiştir. Cumhuriyet’le birlikte, Türklerin aydınlanma sürecine girdikleri söylenebilir. Ama devletin Kürd politikası, Kürdleri karanlıklara gark etmiştir. Devletin birbirine çok zıt olana bu tutumunu iyi algılamak gerekir. Türkiye’de bütün tarihsel ve toplumsal süreçlerin Türkler ve Kürdler bakımından anlamları farklıdır. 1923 Lozan Antlaşması’nın, Türkler ve Kürdler için anlamı aynı mıdır? 2005’de Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin kurulmasının Türkler ve Kürdler için anlamı aynı mıdır?
Tarihsel olayların, Ermeniler, Asurîler, Rumlar, vs. ile Kürdler arasında farklı farklı anlamlar ifade ettikler çok açık bir gerçekliktir. Türk aydınlanması, modernlikle birlikte gerçekleşmektedir. Bu modernleşmenin, demokrasi, özgürlük, insan hakları, katılım gibi değerleri içermediği açıktır. Türk modernleşmesi, yeme-içme, giyim-kuşam, eğlence gibi bazı tüketim alışkanlıklarını içeren bir modernleşmedir. Ama Kürdler bu modernleşmeyi ancak, Türkleştikleri zaman, yani ancak Türk kimliği edindikleri, Kürdlüklerini unuttukları zaman yaşayabileceklerdir.
Öte yandan aydınlanma, düşün yasaklarına karşı bir duruşu ifade eder. Cumhuriyet’in ilk yıllarında, tek parti dönemindeyse, çok yaygın düşün yasakları vardır. Örneğin, Kürdlerin ayrı bir kavim, Kürdçe’nin ayrı bir dil olduğunu savunanlar, çok ağır idari ve cezai yaptırımlarla karşı kaşıya gelmektedir. Bu idari ve cezai yaptırımların çok partili dönemde de aynen sürdürüldüğü bilinmektedir. Düşün yasaklarıyla aydınlanma kavramı bir arada olabilir mi? Bu da aydınlanmanın, Kürdler ve Türkler bakımından çok çok farklı anlamlar içerdiğini göstermektedir. Kürdlerin, ancak, bu yasaklara karşı çıkmaları sürecinde aydınlanmayı yaşayacakları açık bir gerçektir. Kürdler, için bu sürecin 20. Yüzyılın ikinci yarısında başladığı 12 Mart rejiminde, Diyarbakır Sıkıyönetim askeri mahkemelerinde yapılan savunmalarla güç kazandığı, 1980’lerin ortalarında başlayan gerilla mücadelesinin çok önemli bir dönüm noktası olduğu bilinmektedir.
“Cumhuriyet’le birlikte, Osmanlı tarihin çöp sepetine atılmıştır” anlayışı da hiç doğru değildir. Başta zihniyeti olmak üzere, Osmanlı’nın bütün kurumları, Cumhuriyet’le birlikte yaşamaya devam etmiştir. Kürdleri asimile etme politikasının Osmanlı’nın son döneminde İttihat ve Terakki Fırkası yönetimiyle başladığı bilinmektedir.
Devlet, yurt dışında yüksek maaşlı lobiciler bularak, Türk dilini ve Türk kültürünü yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. Bugün Fethullah Gülen cemaati da devletin bu politikasını yoğun bir şekilde desteklemektedir. Ama aynı devlet yüksek maaşlı lobicilerini, Kürd dili, Kürd tarihi, Kürd kültürü incelemelerini engellemek için kullanmaktadır. Fethullah Gülen cemaati de aynı doğrultuda faaliyet yürütmektedir.
AKP ve Kürd Sorunu
AKP herhalde Kürd sorununu, sadece PKK sorunu olarak algılıyor. Bunu dışında bir Kürd sorunu olduğunu düşünemiyor. PKK sorununu da şu veya bu şekilde yoluna koyduğunda Kürd sorununun çözülmüş olacağını düşünüyor. Bu, şüphesiz çok yanlış bir algılamadır. Çünkü PKK’yi doğuran da Kürd sorununu kendisidir. İnkâr ve imha politikaları, 1970’lerin sonlarında, PKK’nin kuruluşunu getirmiş, 1980’lerin ortalarında da silahlı mücadele başlamıştır. AKP, hükümet, bu yanlış algılamasıyla, Kürd sorununu daha da büyüteceği gibi, PKK’den kaynaklanan sorunları da çözemez.
İsmail Beşikçi
1. Malmisanîj- Mahmûd Levendî, Li Kurdistana Bakur û Li Türkiyê Rojnamegeriya Kürdî (1908-1981), Weşanen Jine Nû, Adar 1989
2. Bu derneklerin bazılar şunlardır. Kürd Azm-i Kavi Cemiyeti (1900), Kürd Teavün Ve Terakki Cemiyeti (1908), KÜRD Teali Ve Terakki Cemiyeti (1910), Heviya Kurd Cemiyeti (1910), Kürd Neşriyat Cemiyeti (1901), Kürd Talebe Hevi Cemiyeti (1910), Kürdistan Teşrik-i Mesai Cemiyeti (1912), Kürd İrşad ve İrtika Cemiyeti (Kürd Aydınlnm ve Yükseltme Cemiyeti (1912), Kürdistan Muhiban Cemiyeti (1918), Kürd Tamim-i Maarif ve Neşriyat Cemiyeti (1918), Kürdistan Teali Cemiyeti (1918), Kürd Millet Fırkası (1918), Kürd Teşkilat-ı İçtimaiye C emiyeti (1920), İstislas-ı Kürdistan Cemiyeti, Musamelat İttifakı (Kürdistan’ın Kurtarılması, Berış Birliği) (1920) Mehmet Bayrak, Kürt Sorunu ve Demokratik Çözüm, Şubat 1999, Özge, s. 464-465
ericjonesmyemail@gmail.com
Good day,
My name is Eric and unlike a lot of emails you might get, I wanted to instead provide you with a word of encouragement – Congratulations
What for?
Part of my job is to check out websites and the work you’ve done with bitlisname.com definitely stands out.
It’s clear you took building a website seriously and made a real investment of time and resources into making it top quality.
There is, however, a catch… more accurately, a question…
So when someone like me happens to find your site – maybe at the top of the search results (nice job BTW) or just through a random link, how do you know?
More importantly, how do you make a connection with that person?
Studies show that 7 out of 10 visitors don’t stick around – they’re there one second and then gone with the wind.
Here’s a way to create INSTANT engagement that you may not have known about…
Talk With Web Visitor is a software widget that’s works on your site, ready to capture any visitor’s Name, Email address and Phone Number. It lets you know INSTANTLY that they’re interested – so that you can talk to that lead while they’re literally checking out bitlisname.com.
CLICK HERE http://boostleadgeneration.com to try out a Live Demo with Talk With Web Visitor now to see exactly how it works.
It could be a game-changer for your business – and it gets even better… once you’ve captured their phone number, with our new SMS Text With Lead feature, you can automatically start a text (SMS) conversation – immediately (and there’s literally a 100X difference between contacting someone within 5 minutes versus 30 minutes.)
Plus then, even if you don’t close a deal right away, you can connect later on with text messages for new offers, content links, even just follow up notes to build a relationship.
Everything I’ve just described is simple, easy, and effective.
CLICK HERE http://boostleadgeneration.com to discover what Talk With Web Visitor can do for your business.
You could be converting up to 100X more leads today!
Eric
PS: Talk With Web Visitor offers a FREE 14 days trial – and it even includes International Long Distance Calling.
You have customers waiting to talk with you right now… don’t keep them waiting.
CLICK HERE http://boostleadgeneration.com to try Talk With Web Visitor now.
If you’d like to unsubscribe click here http://boostleadgeneration.com/unsubscribe.aspx?d=bitlisname.com
Vgzgww
brand levofloxacin order levaquin 500mg pills
DavidSem
https://drugsoverthecounter.shop/# over the counter insulin
Leoma
free datinsites chat online dating free local free chatline nearby dating online
Soon
college application essay editing services write my essay for me
cheap mba essay review service writing custom essays
Vicky
write custom essays essay writing service canada essay writing
on customer service buy college essays online
Dora
what can i write my essay on best admission essay editing service essays on community service best college essay service
Jacki
need help with essay college application essay editing services order
custom essays online help with scholarship essays
Mattie
can i pay someone to write my essay write my essay services cheap
essay help buy essays
Donnell
essay writer website professional essay writers review reviews for essay writing services best custom essay writing service
Aubrey
argument essay help help writing a comparison and contrast essay essay writing company reviews best custom essay sites
Yukiko
reliable essay writing service essays online to buy college application essay help online college essay proofreading service
Margie
best online essay writing service college essay help nyc best college application essay service essay writing help for students
Lourdes
college essays writing services best essay website help writing essay best custom essay writing
Tracee
best essay writing services my custom essay online essay writing service review essay writing service
Jaimie
the help by kathryn stockett essay essay writing service legal cheap essays writing service essay writer website
Maybell
help writing college application essay in an essay help you guide college essay writer write my essay discount code
Val
professional essay editing service help for essay writing editing essay services help with writing college essays
Kayleigh
assignment essay help essay writing service scam help my essay buy essay online cheap
Adela
writing essays custom need help writing an essay essay about the help cheap essay service
Tyrell
cheap essay writers i need help writing a descriptive essay essay help sites cheap essay writing service online
Catharine
custom law essays where to buy essays the best essay writing services best custom essay writing services
Matilda
buy essay online cheap essay writing services online national junior
honor society essay help essay helper online
Wendi
how to create a vpn vpn business benefits safe free vpn what is the best vpn
Rae
how does a vpn work best vpn service 2019 winscribe vpn express vpn
Dylan
buy nord vpn free vpn ip address best free vpn for linux avast secureline vpn
Shela
vpn unlimited review best vpn service for china nord vpn buy proton vpn free trial
Janina
buy vpn with bitcoin best free vpn for netflix best vpn for chrome how to create a vpn
gralion torile
Great site. Lots of useful info here. I am sending it to several buddies ans also sharing in delicious. And obviously, thank you in your effort!
Christine
express vpn free trial free windows vpn best vpn location for warzone pia vpn
Preston
free fast vpn opera vpn review mexico vpn free small business vpn device
Maricela
best mac vpn best vpn router 2019 best vpn avast the best vpn for windows 10
Reyes
best vpn for dark web best free unlimited vpn best vpn service for us reddit best vpn 2022
Richelle
free gaming vpn best gaming vpn free vpn for pc cyberghost vpn free
Victoria
buy indian vpn vpn free ip address vpn free google chrome hotspot free vpn
Margart
best vpn location vpn for netflix free free vpn for windows best vpn for mac free
Dustin
best online casinos online casinos free money free casinos bonus slots real money no deposit free bonus
Hassie
vegas casino online real money mobile casino games mobile casinos play online casino for real money
Emily
casino games best online real casino nline casino real money casino mobile
Hortense
games online play casino united states online
casino pular now o vegas world play online casino games
Elke
top casino site gambling games online real money play casino world free online online casino usa real money no deposit
Ivory
best casino deposit bonus online casinos for real money best gambling website casino online confiavel
Taj
online blackjack spins website casinoo oonline bonus
reaeal mooneyy slot rouotett play real money
online casino casinoo oonline bonus reaeal mooneyy slot rouotett
Carmelo
sugarhouse online casino slots real money no deposit free bonus casino no deposit bonus win real money free casino online
Shella
play casino games online for real money harrahs online
casino login mobile casino games real online casino usa that pays out
Mirta
casinoo oonline bonus reaeal mooneyy slot rouotett casinoo oonline bonus reaeal mooneyy slot
rouotett real madrid online casino real money best gambling website
Genie
pogo free slots video poker machines gratuites 300 free slots no download best online slots no download
June
liberty slots casino casino 888 free slots scatter slots naked free slots video poker
kostenloses binance Konto
Your point of view caught my eye and was very interesting. Thanks. I have a question for you. https://accounts.binance.com/de-CH/register-person?ref=W0BCQMF1
Suzette
igt slots free play igt slot machines online caesars online casino life of luxury slots play online slots & casino
Kathleen
play caesars online slots for fun my vegas slots cheat tool free slots home 12345 jackpotjoy slots
Williams
free quick hit slots goldfish casino slots facebook slots machine game luckyland slots
Eula
free vegas penny slots jackpot party casino slots online free play las vegas world
free slots big fish casino online
Shay
slot machines free games casino slot machines slots s slots for fun only
Meagan
free slot machine games no dow loading vegas world slots free play
slots game free online free game slots
Warren
free casino slot games machines à sous casino gratuit big
bonus slots free vegas slots online play slots for free online no downloads
zoritoler imol
Hi there are using WordPress for your site platform? I’m new to the blog world but I’m trying to get started and create my own. Do you require any html coding expertise to make your own blog? Any help would be really appreciated!
Amelie
free slots 24 7 where to play slots free slots no download free slots vegas world
graliontorile
Great line up. We will be linking to this great article on our site. Keep up the good writing.
jaxi
https://freeprosoftz.com/adobe-photoshop-cc-patch-with-serial-key-crack-2022/
zoritoler imol
I will immediately grab your rss feed as I can not find your e-mail subscription link or newsletter service. Do you have any? Kindly let me know in order that I could subscribe. Thanks.
JimmyZef
how can i get prednisone: https://prednisone1st.store/# can you buy prednisone
gralion torile
There is noticeably a bundle to realize about this. I feel you made certain good points in features also.
Hania Hank
Captivating read! This blog post beautifully delves into its topic, providing valuable insights and engaging content.
For more read website
Internet Download Manager Crack
Internet Download Manager Crack is a dependable and extremely useful tool that employs secure multipart downloading technology. It speeds up the download of videos, music, games, documents, and other important files from the internet.